فلج مغزی شل(فلاسید): چگونه تون عضلانی پایین را مدیریت کنیم؟

فلج مغزی شل: تون عضلانی پایین یا فلاسید (هایپوتونی) یکی از علائم نادر فلج مغزی است.

در حقیقت، عمده بیماران فلج مغزی شرایط متضاد این حالت را دارند که تون عضلات آنها بالا(هایپرتونی) می باشد.

این مقاله به شما کمک خواهد کرد تا درک کنید در صورت فلاسید بودن تون عضلات کودک خود چه انتظاری باید داشته و بهترین روش مدیریت آن چیست؟

انواع فلج مغزی با تون عضلانی فلاسید (پایین)

فلج مغزی یک ناتوانی حرکتی است به این معنی که بر روی حرکات فرد تأثیر می گذارد. عضلات ما با انقباض و انبساط، حرکت ایجاد می کنند. افراد با تون عضلانی فلاسید فاقد تنشن عضلانی در وضعیت استراحت هستند که این سبب افزایش ریسک آسیب شده و سبب دشواری در ایجاد حرکات هماهنگ می گردد.

۴ دسته اصلی فلج مغزی شامل:

1. CP  اسپاستیک که با تون عضلانی بالا مشخص شده و شایعترین نوع فلج مغزی است (بیش از حدود ۸۰% موارد CP). این نوع به دلیل آسیب کورتکس حرکتی ایجاد شده و تنها نوع CP است که تون عضلانی فلاسید را تجربه نمی کنند.
2. CP دیسکنتیک که با حرکات غیر قابل کنترل مشخص شده و در اثر آسیب به هسته ای قاعده ی مغز ایجاد می شود. افراد با این نوع فلج مغزی نوسانات غیر ارادی بین تون عضلانی اسپاستیک و فلاسید را دارند.
3. CP آتاکسی که بر روی تعادل و هماهنگی فرد تأثیر می گذارد. این نوع در اثر آسیب به مخچه ایجاد می شود. افراد با این نوع فلج مغزی غالباً تون عضلانی فلاسید دارند.
4. CP میکس در اثر آسیب به چند ناحیه مغز ایجاد می شود. بنابراین افراد با این نوع فلج مغزی علائمی از ۲ نوع یا هر ۳ نوع CP (که در بالا ذکر شدند) را خواهند داشت.

بیشتر کودکان با تون عضلانی فلاسید که ناشی از فلج مغزی باشد، در سن ۶ ماهگی تشخیص داده می شوند.

هر چند که، انواع خفیف تر هایپوتونی ممکن است چندان مورد توجه قرار نگیرند تا وقتی که کودک کمی بزرگتر شود.

نشانه های فلج مغزی فلاسید

 

هر بیمار فلج مغزی منحصر به فرد می باشد. دو بیمار فلج مغزی از یک نوع می توانند کاملأ علائم متفاوتی داشته باشند.

علائم فلج مغزی فلاسید عبارتند از:

1. اندام های شل یا فلج
2. کنترل گردن ضعیف یا بدون کنترل (کج شدن گردن به طرفین در وضعیت نشسته یا عدم توانایی در بالا آوردن سر زمانیکه بر روی شکم دراز کشیده است)
3. تأخیر رشدی
4. افتادن های مکرر و خام حرکتی
5. انعطاف بیش از حد فاصل
6. حرکات و رفلکس های آهسته
7. صدای ضعیف یا آهسته
8. مشکلات تغذیه ای
9. سطح اتکاء زیاد موقع نشستن،ایستادن یا راه رفتن
10. خستگی

فلج مغزی در اثر آسیب به مغز از بدو تولد تا ۲ سالگی ایجاد می شود. اگر چه آسیب مغزی با گذشت زمان بدتر نخواهد شد، اما علائم می توانند پیشرفت کنند که این نیاز به مداخلات زود هنگام کاردرمانی و گفتاردرمانی را بیشتر می کند.

درمان فلج مغزی فلاسید

 

مداخله زود هنگام علائم فلج مغزی جهت به حداکثر رساندن تحرک کودک ضروری است.

درمان تون عضلانی فلاسید می تواند شامل این موارد باشد:

کاردرمانی برای کودکان فلج مغزی شل شامل تمرینات برای تقویت عضلات و بهبود هماهنگی حرکتی می باشد.

تون عضلانی به میزان تنشنی (سفتی) که عضله در وضعیت استراحت داشته، اشاره دارد؛ متقابلاً، قدرت عضله چیزی است که به شما در انجام دادن حرکات کمک می نماید زمانیکه عضلات در وضعیت استراحت نیستند.

کودکان با تون عضلانی فلاسید می توانند از طریق کار بر روی تقویت عضلات، سرعت و هماهنگی حرکاتشان را بهبود بخشند.

همچنین کاردرمانی بر تمرینات فعالیتهای روزمره مثل خوردن یا لباس پوشیدن تمرکز می نماید.

کار کردن بر روی وظایف کاربردی به کودکان چگونگی مستقل شدن در منزل و بهبود یافتن حرکات فعال را می آموزد.

همچنین کاردرمانگر بسته به شدت هایپوتونی کودک شما، ممکن است چگونگی استفاده از وسایل کمکی را به کودک شما یاد دهد.

گفتاردرمانی

فلج مغزی شل می تواند بر روی تمام عضلات بدن حتی آنهایی که در اطراف دهان هستند، تأثیر بگذارد.

افراد با هایپوتونی باید جهت درمان مشکلات تغذیه ای یا گفتاری، یک آسیب شناس گفتار و زبان را ملاقات کنند.

کودکان در گفتاردرمانی فعالیتهایی را که بر روی تقویت عضلات حرکت دهان تمرکز می نماید، تمرین می کنند تا آنها بتوانند به نحو مؤثرتری ارتباط برقرار نمایند.

کودکان با فلج مغزی شدید که کلام ندارند، چگونگی استفاده از شکل های جایگزین ارتباطی مثل تبلت یا تولید کننده صدا را می توانند یاد بگیرند.

ارتزها

از آنجایی که کودکان پیوسته در حال رشد هستند، بوسچر ضعیف  می تواند بر نحوه رشد بدن آنها تأثیر گذار باشد.

پوشیدن وسایل ارتوتیک مانند بریس ها می تواند بر بهبود دست و فرم بدنی صحیح کمک کند. به طور مثال یک بریس تنه به پیشگیری از دولا شدن (که ناشی از ضعف عضلات مرکزی بدن است) و به طولانی شدن تعادل نشستن کمک می نماید.

هرچند که وسایل ارتوتیک تون عضلانی فلاسید را درمان نخواهند کرد، اما آنها می توانند حمایت لازم را جهت کاهش آسیب و بهبود راستای اسکلتی عضلانی صحیح، فراهم کنند.

مراقبت هایی برای کودک با فلج مغزی فلاسید

 

اکنون که شما یاد گرفته اید تون عضلانی فلاسید چیست وچگونه باید آن را مدیریت نمود چند راهنمایی برای شما داریم که هنگام مراقبت از یک کودک با فلج مغزی شل بخاطر بسپارید:

1. پیش از بلند کردن کودک خود، همیشه اطمینان حاصل کنید که با یک دست خود پشت سر را جهت پیشگیری از آسیب به گردن حمایت نمایید.
2. هرگز بازو یا پای کودک خود را نکشید چرا که کودکان با تون عضلانی فلاسید احتمال بیشتری برای دررفتگی مفاصل دارند.
3. اطمینان حاصل کنید که لباسهای کودک شما کاملاً به درستی پوشیده شوند. تلاش نمایید لباسهایی را پیدا کرده که کاملاً راحت باشند، به آسانی پوشیده شوند، حرکات را محدود نکنند، و به وسایل اطراف گیر نکنند.
4. کودک خود را تشویق نمایید که فعالیتهای روزمره زندگی را به طور مستقل انجام داده و تنها زمانی که از شما تقاضا می کنند به آنها کمک نمایید. این امر به بهبود حرکات فعال و آگاهی بدن منجر خواهد شد.
5. صبور باشید. از آنجایی که کودکان با تون عضلات فلاسید در هماهنگی حرکات خود مشکل دارند، احتمالاً آنها به مدت زمان بیشتری جهت انجام وظایف و فعالیتهایشان خواهند داشت.

افراد با هایپوتونی با مراقبت صحیح و تمرین کافی، تحرکشان می تواند بهبود یابد. موفق باشید!

ارائه خدمات کاردرمانی جسمی، کاردرمانی ذهنی و گفتاردرمانی با بالاترین کیفیت در مرکز توانبخشی ماهان واقع در جنوب غرب تهران مهرآباد جنوبی

جهت رزرو نوبت تماس بگیرید ۰۲۱۶۶۶۳۴۴۰۹