آشنایی با خدمات کاردرمانی در کودکان اتیسم
دراین مطلب به طور مختصر به خدمات کاردرمانی در کودکان اتیسم می پردازیم :
اتیسم اختلالی در مغز است که باعث می شود پردازش اطلاعات درمغز به خوبی انجام نشده و کودک در تعامل و ارتباط با دیگران دچار مشکل شود.
به طور کلی اتیسم دارای سه گروه علامت است:
- در تعاملات خود دچار مشکل می شوند.
- برقراری ارتباط کلامی خوب و مناسب بادیگران مشکل است.
- رفتارهای کلیشه ای در آنها دیده می شود.
ASD (اختلال طیف اتیسم)
- Autism
- Spectrum
- Disorder
موارد فوق به مجموعه اختلالات مغزی اشاره می کنند که روی عملکرد مغزی تاثیر میگذارند
افراد ASD مشکلاتی را در دو حیطه تجربه می کنند:
- تعاملات و ارتباطات اجتماعی
- الگوهای محدود و تکراری در رفتار، علایق و فعالیت ها
این ناتوانی به صورت مادام العمر با فرد می ماند و علائم آن در سنین پایین نمایان می شود.
برای ASD درمان قطعی وجود ندارد اما خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی و دارو درمانی به این افراد کمک می کند تا علائم این اختلال کنترل شده وعملکرد بهتری داشته باشند.
علت این اختلال هنوز مشخص نیست اما محققان علت آن را با عوامل بیولوژیکال ونورولوژیکال متفاوتی مرتبط می دانند.
تشخیص این اختلال در سن 2 سالگی بوده و یکی از شایع ترین ناتوانی های رشدی محسوب می شود. بررسی ها نشان می دهد که از هر 68 کودک 1 کودک ASD می باشد (2012).
یکی از مشکلات اصلی این کودکان اختلال در یکپارچگی حسی است تمرکز کادرمانی بیشتر بر بهبود یکپارچگی حسی (SI) است و تاکید بر حس های PROXIMAL (نزدیک) است که شامل حس وستیبولار، حس عمقی و لامسه است. این کودکان از نظر حسی آستانه بالاتر یا پایین تر از حد معمول دارند و مغز آنها قادر نیست اطلاعات بدست آمده از حواس را آنالیز کرده و درک درستی از شرایط موجود داشته باشند.
ارتباط میان این سه حس قبل از تولد آغاز شده و رشد آن تا زمانی که فرد بالغ شود و با محیط ارتباط برقرار کند ادامه می یابد اگرچه این سه حس نسبت به شنوایی و بینایی کمتر شناخته شده اند اما بسیار ضروری و حیاتی اند.
ارزیابی درمان این سه حس توسط کاردرمانگر انجام می شود و هدف از درمان:
- کمک به کودک در سازماندهی اطلاعات حسی
- مهار یا تعدیل اطلاعات حسی
- پردازش و پاسخ به یک تحریک حسی می باشد.
- حس عمقی به فرد کمک میکند که اشیا را دستکاری کند؛ فعالیتهای ظریف انجام دهد وسایلی مانند مداد یا قاشق را دردست بگیرد.
- پاسخ بیش از حد به تحریکات و وستیبولار موجب اجتناب از فعالیت های معمول مثل تاب بازی، عبور از سطح شیبدار و بالا پایین رفتن از پله شود. این اختلال ممکن است با مشکلات دیگری مانند :
- تشنج یا ADHD (اختلال بیش فعالی و نقص توجه)
- DCD (اختلال هماهنگی رشدی)
- OCD (اختلال وسواس) و اضطراب نیز همراه باشد.
دارویی برای درمان اتیسم وجود ندارد اگرچه داروهایی وجود دارند که باعث می شوند افراد اتیسم عملکرد بهتری داشته باشند.
مداخلات درمانی زود هنگام تا قبل از سه سالگی در یادگیری مهارتهای مورد نیاز اهمیت زیادی دارد.
مداخلات درمانی مختلف برای کودکان ASD شامل:
- کاردرمانی
- موسیقی درمانی
- فیزیوتراپی
- یکپارچگی حسی
- ویتامین درمانی
- Auditory training
یکی از رویکرد های درمانی در این رابطه (ABA (applied behavioral analysis می باشد؛ به این صورت که رفتارهای مثبت تشویق شوند و رفتارهای منفی تشویق نشوند.
زهرا غلامیاری
کارشناس کاردرمانی و سرپرست بخش کاردرمانی ذهنی مرکز
با توجه به اهمیت مداخلات درمانی زود هنگام تا قبل از سه سالگی در کودکان اتیسم که جهت یادگیری مهارتهای مورد نیاز آنها لازم و ضروری می باشد، مرکز توانبخشی ماهان نیز خدمات تخصصی توانبخشی این کودکان را از زمان تشخیص بیماری برای بهبود مهارت ها و داشتن آینده ای بهتر، به مراجعین و خانواده های گرامی ارائه می دهد.
شماره تماس مرکز کاردرمانی ماهان : ۰۲۱۶۶۶۵۹۷۴۰ – ۰۲۱۶۶۶۳۴۴۰۹
