یکپارچه سازی حسی SI
تمرینات یکپارچه سازی حسی SI (که حساسیت حسی را کاهش می دهد) اختلال پردازش حسی (SPD) وضعیتی است که ممکن است بر کودکان مبتلا به اختلالات عصبی رفتاری مانند بیش فعالی و نقص توجه و تمرکز ADHD ، اتیسم و آسپرگر (که اکنون بخشی از اختلالات فراگیر رشد- ASD – است) و کسانی که دارای چالش های یادگیری و پردازش هستند، تأثیر بگذارد. هنگامی که کودکان به طور مداوم نسبت به تحریک حسی بیش از حد و یا کمتر از حد واکنش نشان می دهند، ممکن است SPD داشته باشند. چندین تمرین وجود دارد که می تواند به کودکان در کاهش علائم SPD کمک کند.
یکپارچه سازی حسی SI چیست؟
پردازش حسی زمانی اتفاق می افتد که سیستم عصبی پیام هایی را از حواس دریافت می کند و به آن پیام ها واکنش نشان می دهد. اگر چه یک کودک مبتلا به SPD پیام ها را دریافت می کند، اما ممکن است پیام ها به هم ریخته شوند و باعث واکنش بیش از حد یا عدم واکنش شوند. علائم SPD ممکن است شامل حرکات ناهماهنگ، اذیت شدن هنگام شنیدن صداهای خاص، حساسیت شدید به لمس یا ناتوانی در تعامل با دیگران باشد. درک این نکته مهم است که علائم ممکن است متناقض باشند و در زمان‌های مختلف رخ دهند یا اصلاً رخ ندهند. حواس تحت تاثیر SPD عبارتند از: بینایی، صدا، لامسه، بویایی، چشایی، تعادل و جهت گیری فضایی، حرکت عضلات یا مفاصل و احساسات درونی مانند گرسنگی یا تشنگی.
تمرینات یکپارچگی حسی
تمرینات یکپارچه سازی حسی SI به کودکان مبتلا به SPD کمک می کند تا با محیط خود تعامل بهتر و موفق تری داشته باشند. معیار اصلی فعالیت ها این است که برای کودک مفرح بوده و به تدریج معرفی شوند.
- رقص نور و خاموش و روشن شدن لامپ ها به بچه ها کمک می کند تا با نور متناوب سازگار شوند. سوئیچ های دیمر به والدین اجازه می دهد تا نورهای اتاق را کمتر یا بیشتر کنند.
- رنگ های مختلف را می توان از طریق اسباب بازی ها و لباس های جدید معرفی کرد.
- هدفون به کودکان کمک می کند تا صداهای بیرون را مسدود کنند یا در صداهای آرام غوطه ور شوند، که می تواند به مبارزه با اختلال پردازش شنوایی کمک کند. صداهای طبیعی مانند باد، رعد و برق، باران، آواز پرندگان و امواج را می توان از طریق هدفون پخش کرد یا در زندگی واقعی تجربه کرد.
- بازی رایگان با گل، خمیر بازی، ماسه، آب یا حباب به بهبود پردازش لمسی کمک می کند. ورز دادن خمیر نان یک فعالیت سرگرم کننده و چالش برانگیز است.
- آروماتراپی برای حساسیت بویایی اغلب موفقیت آمیز است. به کودکان بزرگتر می توان یک بطری کوچک اسانس مانند نعناع داد تا رایحه های ناخوشایند برای کودک را حذف کند.
- مزه بازی با میوه یا سایر غذاها لذت بخش است زیرا کودکان اغلب دوست دارند طعم غذاها را حدس بزنند. تشویق کودکان به تهیه غذا راهی برای معرفی طعم ها و ترکیبات غذایی جدید است.
- کودکانی که دارای چالش های حس عمقی هستند ممکن است از فعالیت های کاری سنگین، که شامل بلند کردن وزنه های سنگین مانند کیسه های مواد غذایی پر است، سود ببرند. جابجایی و چیدن کتاب ها یا صندلی ها؛ هل دادن چرخ دستی های مواد غذایی؛ یا کندن و چنگ زدن خاک زمین در باغ.
- پریدن و حفظ تعادل باعث کاهش اختلال دهلیزی (وستیبولار) می شود. ترامپولین های خانگی یا بیرونی، تاب، اسباب بازی های سواری یا تاب دار و الاکلنگ همگی مفید هستند.
والدین می توانند رشد عاطفی، ذهنی و اجتماعی نوجوانان را تقویت کنند و با انجام تمرینات یکپارچگی حسی، به آنها در بهبود عزت نفس کمک کنند. تمرینات مربوط به مسائل یکپارچه سازی حسی پیچیده هستند و بهتر است قبل از شروع آنها از مشاوره با کاردرمانگران این حیطه استفاده کنید.
فعالیت‌های کاردرمانی در خانه برای کودکان با مشکلات پردازش حسی
کودکان با مشکلات پردازش حسی در دریافت و پردازش اطلاعات حواس خود مشکل دارند. این مسائل می تواند اشکال مختلفی داشته باشد. ممکن است کودک در تشخیص مکان خود در فضا مشکل داشته باشد. ممکن است مشکلات وستیولار یا تعادلی/هماهنگی وجود داشته باشد.
کودک ممکن است در درک احساسات یا وضعیت جسمی خود مشکل داشته باشد یا در پردازش اطلاعات حواس مانند لامسه، چشایی، شنوایی، بویایی و بینایی مشکل داشته باشد. کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی ممکن است با شنیدن صداهای بلند موهای خود را بکشند، خود را نیشگون بگیرند و حتی به اشیاء ضربه زده و بر روی آنها بیفتند. آنها همچنین ممکن است بخواهند همیشه با دیگران کشتی بگیرند.
از فعالیت‌ها و اسباب‌بازی‌های حسی مورد تأیید کاردرمانی استفاده کنید تا به آنها در مدیریت حواس خود در خانه کمک کنید. کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی (SPD) ممکن است محرک های محیطی را به شدت احساس کنند – یا اصلا احساس نکنند.
آنها ممکن است به سر و صدا، نور فلورسنت، بوی کافه تریا و حرکات جدید حساس باشند. یا ممکن است احساس کنند حواسشان خاموش است و از نظر جسمی همیشه به دنبال تحریک هستند (بازی های خشن، بی حد و حصر، یا دست زدن مداوم به همه چیز و همه افراد). این نگرانی های حسی می تواند به صورت بیزاری شدید از صداهای بلند، نورها و لمس شدن ظاهر شود. آنها همچنین ممکن است به عنوان مشکلات هماهنگی ظاهر شوند، کودک شما متوجه بیماری یا درد خود نشود یا کودک شما در نشستن و تنظیم بدن خود مشکل داشته باشد.
کاردرمانی از طریق رویکرد یکپارچه سازی حسی SI می تواند به کودکان کمک کند تا اطلاعات حسی را به روشی سالم پردازش کرده و به آنها پاسخ دهند تا بتوانند بر ذهن و بدن خود کنترل داشته باشند. این تکنیک کاردرمانی درمان یکپارچه سازی حسی نامیده می شود. قابل درک است که این چالش‌های حسی اغلب در یادگیری اختلال ایجاد می‌کنند، به‌ویژه برای دانش‌آموزان مبتلا به SPD و اختلال بیش‌فعالی و نقص توجه و تمرکز (ADHD). در مدرسه، این دانش آموزان ممکن است به طور منظم – و شخصا – با یک کاردرمانگر (OT) کار کنند.
آنچه که کاردرمانگر فرزندتان از شما می خواهد در مورد چالش های حسی بدانید
درون دادهای حسی به ما این امکان را می دهد که از طریق احساسات خود جهان را صمیمانه تر تجربه کنیم. احساس راحتی از یک آغوش قوی و اطمینان بخش یا از نوازش یک گربه پشمالو؛ گریه کردن در حین فیلم با موسیقی خاطره انگیز; جذب بوی ملحفه های تازه شسته شده یا بوی نم خاک. اکثر مغزها توانایی دریافت درون دادهای حسی از جهان، پردازش آن و پاسخگویی را دارند. اما برخی از مغزها در سازماندهی و پاسخگویی به اطلاعاتی که از حواس دریافت می کنند مشکل دارند. کودکان مبتلا به این چالش‌ها ممکن است با فشار دادن بیش از حد همسالانشان (به دنبال محرک) آنها را آزار دهند یا هنگامی که همکلاسی دست آنها را لمس می‌کند، فرار کرده و گریه کنند (پرهیز از تحریک).
آسیب رساندن به خود در پاسخ به یک محیط پر سر و صدا از تظاهرات رایج SPD است که اغلب با بیش فعالی ADHD، اختلال طیف اوتیسم (ASD) و سایر تأخیرهای رشدی همراه است. سنجش اینکه آیا رفتار کودک شما جستجوی حسی است (نیاز به فشار دادن و در آغوش گرفتن اضافی) یا حسی اجتنابی (برای جلوگیری از دست دادن و لمس شدن) می تواند به شما در تعیین نوع فعالیت کمک کند. برای مثال، کودکی که به طور مداوم چیزهایی را کنده یا پاره می کند، ممکن است از فعالیت پاره کردن کاغذ بهره مند شود.
دو حس ناآشنا و تاثیر آنها بر کودک شما
بینایی، بویایی، شنوایی، چشایی و لامسه. همه این حواس پنج گانه را می شناسند، اما کاردرمانگران همچنین از تکنیک های یکپارچه سازی حسی SI برای تغییر جهت دادن پاسخ های مشکل دار مرتبط با حواس ششم و هفتم که مرتبط با حرکت و تعادل هستند استفاده می کنند: حس عمقی و حس دهلیزی. حس ششم حس عمقی ، با درک بدن، شناخت قدرت خود، و دانستن اینکه اعضای بدن کجا هستند، ارتباط دارد. حس عمقی به شما این امکان را می دهد که وقتی چشمانتان بسته است، گوش های خود را لمس کنید و در یک جاده شلوغ در فاصله ایمن از خودروها قرار بگیرید. گیرنده های این اطلاعات در عضلات و مفاصل هستند.
کودکانی که دارای مشکلات حس عمقی هستند، میزان نیرویی را که باید هنگام برداشتن اشیاء به کار ببرند اشتباه وارد نموده و ممکن است بیش از حد خشن با دیگران بازی کنند. برخی از احساس فشار (مانند فشار دادن و چلاندن) لذت می برند و ممکن است پوشیدن لباس های تنگ را ترجیح دهند. کودکان خام حرکت که مدام به در و دیوار یا زمین می خورند، ممکن است نشانه ای از مشکل در حس هفتم (تعادل – یا حس وستیولار) باشد. مایع موجود در گوش داخلی به مغز کمک می کند حرکت را تشخیص دهد و به ما می گوید که چقدر سریع در حال حرکت هستیم. این حس می تواند با تغییر در وضعیت سر تحریک شود. کودکانی که در این ناحیه دچار مشکل هستند ممکن است مرتباً سر خود را تکان دهند، بچرخند یا کج کنند یا از تغییر موقعیت خودداری کنند و به آرامی حرکت کنند تا دچار سرگیجه نشوند.
ایده‌های زیر می‌توانند درون دادهای حسی را به کودک شما بدهند تا احساس کند بیشتر بر بدن خود کنترل دارد. فعالیت ها در سه حوزه حسی دسته بندی می شوند. سعی نمایید تا جایی که می توانید این فعالیت ها را به طور منظم در برنامه هفتگی فرزندتان بگنجانید یا در مواقع نیاز، در مواقع بی حوصلگی، کم انرژی بودن یا پریشانی کودک خود از آنها استفاده کنید.
- تحمل لمس را آموزش دهید و آگاهی لامسه را تقویت کنید
اگر متوجه شدید که کودکتان با وسواس اشیاء را لمس می کند یا پوست یا موهایش را می کشد، به دنبال تحریک حسی لمسی است. در عوض این فعالیت ها را پیشنهاد دهید.
1- با انگشتان خود رنگ کنید. از رنگ انگشتی برای رنگ کردن روی یک برگه یا دیوار استفاده نمایید. زمانی که کودک رفتار جستجوی حسی نشان می دهد از این فعالیت استفاده کنید.
2- استفاده از حبوبات: ظروف را با برنج، لوبیا ، عدس و نخود پر کنید و از کودک خود بخواهید این ها را با هم مخلوط کرده و یا از هم سوا کند. از انواع فیجت ها یا توپ های ضد استرس هم می توانید استفاده نمایید.
3-خمیر بازی: آرد و نمک را در ظرفی با هم مخلوط کنید. آب را اضافه کنید و ورز دهید تا خمیر غلیظ و یکدستی به دست آید. سپس شروع به بازی و ساختن اشکال با آن کنید. مهره ها یا دکمه ها را به بتونه یا خمیر بازی بچسبانید و از کودک بخواهید که آنها را بیرون بیاورد.
4- از کودک بخواهید کاغذ را پاره کرده یا نوار چسب را کشیده و بعد قیچی کند.
5- آب بازی : از تفنگ های آبپاش برای آب بازی با کودک و مبارزه برای خیس کردن هم استفاده کنید.
6- آشپزی کردن : با آرد، آب و نمک خمیر درست کنید. آن را با دست خود ورز دهید، گرد کنید یا با آن کوکی های گرد درست کنید.
7- از عضلات و مفاصل برای ایجاد آگاهی بدنی استفاده کنید.فعالیت های بلند کردن، هل دادن و کشیدن می تواند در بهبود حس عمقی کمک کننده باشد.
8-غلت زدن : این یک فعالیت سرگرم کننده است که سیستم عصبی را متعادل و تقویت می کند. از کودک خود بخواهید به پشت دراز بکشد و دست ها و پاهای خود را به شکل چوب سفت کند. سپس آنها را به عقب و جلو حرکت دهید. کودک شما باید سعی کند بدن خود را سفت و صاف نگه دارد، در حالی که بارها و بارها در یک جهت می چرخد و سپس جهت ها را برعکس می کند. این فعالیت سیستم وستیبولار را تقویت می کند، همچنین برای سیستم عصبی مرکزی حیاتی است و شامل حس حرکت و گرانش ما می شود.
9- بازی فوت کردن با نی: برای این کار مقداری نی بردارید، ظرف بزرگی را پر از آب کنید و سپس دو جسم شناور را در آب قرار دهید که می تواند لیوان کاغذی، یک برگ یا هر چیز دیگری باشد که می توانید پیدا کنید. سپس شما و فرزندتان برای هل دادن اشیاء به طرف دیگر ظرف با دمیدن در نی های خود مسابقه می دهید.
مرکز توانبخشی ماهان (واقع در مهرآباد جنوبی – شمشیری در نزدیکی مناطقی از جمله : یافت آباد ، استاد معین ، شهرک ولیعصر ، تهرانسر ، خلیج – شماره ۲ ، آذری ، آزادی و …) کاردرمانی ، گفتاردرمانی ، یکپارچگی حسی SI ، بازی درمانی و رفتاردرمانی را برای کودکان مبتلا به مشکلات پردازش حسی ارائه می دهد. ما بر روی کار در جهت اهداف و نیازهای فردی کودک تمرکز می کنیم. در کنار مسائل پردازش حسی، ما همچنین به کودکان با تشخیص های خاص مربوط به موارد زیر کمک می کنیم:
- کودکان نارس
- تاخیر رشدی
- تاخیر حرکات ظریف
- اختلال طیف اوتیسم (ASD)
- فلج مغزی
- عدم هماهنگی حرکتی
- سندرم داون
- آسیب شبکه بازویی
- ناهنجاری های کروموزومی
- اختلالات پردازش بینایی
- تاخیر و یا اختلال یادگیری
ما درمان‌های جامعی را برای کودکان با طیف وسیعی از شرایط جسمی، ذهنی و رشدی ارائه می‌کنیم تا به حداکثر توانایی برسند. اگر فرزند شما با پردازش ورودی های حسی مشکل داشته و یا از قبل به دلیل داشتن اختلال فراگیر رشد (مثل طیف اتیسم، آسپرگر و …) دچار اختلال پردازشی حسی می باشد، با ما تماس بگیرید تا در مورد اینکه چگونه برنامه یکپارچه سازی حسی SI می تواند به شما کمک کند بیشتر بدانید.
شماره های تماس با مرکز توانبخشی ماهان
– گفتاردرمانی شمشیری – گفتاردرمانی مهرآباد جنوبی
– کاردرمانی شمشیری – کاردرمانی مهرآباد جنوبی
