چگونه آینه درمانی به بهبود حرکات بعد از سکته (حتی با وجود فلجی) کمک می نماید؟

آینه درمانی در کاردرمانی و توانبخشی روش جذابی برای بازیابی حرکت بعد از سکته مغزی می باشد حتی اگر بازو و دست فلج باشند.

جهت درک اینکه این پروسه به چه صورتی عمل می کند، ابتدا نیاز دارید که در مورد نورون های آینه ای و نوروپلاستیسیتی اطلاعاتی  کسب کنید.

ما در اینجا هر دو مورد را توضیح می دهیم.

سپس در انتهای این مقاله، چگونگی انجام آینه درمانی را به شما نشان خواهیم داد تا به تنهایی در خانه و یا توسط یک درمانگر انجام دهید.

آینه درمانی برای توانبخشی سکته مغزی چگونه عمل می کند؟

آینه درمانی از یک آینه روی میزی جهت انعکاس حرکات بازو و دست استفاده می کند.

آینه همیشه روی سمت آسیب دیده عمل می کند به گونه ای که سمت سالم را دیده و این سمت انعکاس داده شود.

این حقه باعث می شود مغز فکر کند که مثلاٌ بازوی اسیب دیده خود را حرکت می دهیم حتی چنانچه قادر به انجام این کار نباشیم.

جهت فهم اینکه چطور این تکنیک به بازیابی حرکتی بعد ازسکته کمک می نماید، بیایید به سرعت درمورد چگونگی آینه درمانی بحث کنیم.

از نظر تاریخی ، آینه درمانی پیش از این در جهت تسکین درد عضو خیالی مورد استفاده قرار می گرفته است؛ بعد از اینکه یک عضو قطع شده ، فرد درد در عضو قطع شده را که واقعاً دیگروجود خارجی نداشته، تجربه می کند.

آینه درمانی (بعد از جلسات متعدد) به تسکین این درد کمک می کند که این کار از طریق کمک به مغز جهت شناخت مجدد و احساس بازو (آسیب دیده) می باشد. در نتیجه درد در طی کمتر از ۳ هفته کاهش می یابد. اما جواب در تفاوت بین نورون های حرکتی (motor neurons) و نورونهای آینه ای (mirror neurons) نهفته می باشد.

به منظور حرکت بازوی شما، نورون های حرکتی در مغز روشن می شوند که به بازوی شما اطلاع داده که حرکت کند. اما نورن های آینه ای متفاوت هستند. آنها زمانیکه شما حرکت را انجام می دهید و زمانیکه شما به سادگی حرکت را می بینید، روشن می شوند.

آیینه درمانی فیدبک بینایی را که جهت کمک به روشن شدن نورونهای آینه ی ضروری است، فراهم می نماید. در نیتجه، مغز شما بازخورد لازم را برای جرقه زدن شروع پروسه ی بازیابی که نوروپلاستیسیتی نامیده می شود، دریافت می کند.

نوروپلاستیسیتی در آینه درمانی

نوروپلاستیسیتی توانایی مغز جهت سازماندهی مجدد خود می باشد و این امر کلیدی برای بازیابی حرکت بعد از سکته می باشد.

مغز در تمام طول زندگی در تلاش است تا با ایجاد و تقویت مسیرهای عصبی مختلف کار آمد باشد. هرچقدر این مسیرها قویتر شوند ، فائق آمدن بر وظائف آسانتر و راحتر می شود.

بعضی از این مسیرهای عصبی بعد از سکته مغزی آسیب می بیند. اگرچه شما نمی توانید بافت آسیب دیده مغز را احیا کنید، اما نوروپلاستیسیته به قسمت های سالم مغز اجازه می دهد تا عملکردهای از دست فته را به دست آورند.

به عنوان مثال زمانیکه مغز بعد از سکته برای ارسال سیگنال های حرکتی به بازو یا دست با مشکل مواجه می شود، نورپلاستیسیته به قسمت های جدیدی از مغز این اجازه را می دهد تا این عملکرد را به عهده بگیرند.

نوروپلاستیسیته با محرک های تکراری فعال می شود. به طور مثال زمانیکه شما تمرینات توانبخشی دست را مدام تکرار می کنید، این کار به مغز کمک می کند تا خودش را بازیابی کرده و مسیرهایی که عملکرد دست را کنترل می کنند تقویت نماید.

چکیده مطلب مغز توانایی بازیابی خود را بر اساس محرک های تکرار شونده دارد. این پروسه بعد از سکته به مغز اجازه بازیابی عملکردهای از دست رفته را می دهد.

مزایایی آینه درمانی

ما پیش از این چگونگی انجام آینه درمانی را شرح دادیم. امکان دارد که از بسیاری از مزایای ممکن این روش هیجان زده شوید.

اینجا بعضی از مزایای آینه درمانی برای بیماران سکته مغزی را بیان می کنیم:

• فلج دست و یا بازو ممکن است بهبود یابد. رایج ترین کاربرد آینه درمانی بهبود عملکرد اندام فوقانی می باشد. بیشتر شواهد بالینی نشان دهنده ی آن است که عمده بیماران برای بهره مندی از این روش درمانی نیازی به داشتن هیچ پیش حرکتی ندارند.
• انجام فعالیتهای روزمره زندگی آسانتر می شود. بیشتر درمانگران در تلاش هستند تا به بیماران در جهت کسب بهتر مهارتهای خود مراقبتی مانند فعالیتهای روزمره زندگی (ADL) کمک نمایند . دستاوردهای حاصل از آینه درمانی در جهت کمک به فعالیتهای روزمره زندگی و بهبود توانایی بیمار برای انجام فعالیتهای خود مراقبتی هدایت و طرح ریزی می شوند.
• عملکرد پا نیز ممکن است بهبود یابد. اگر چه روش درمانی ذکر شده غالباً برای اندام های فوقانی استفاده می شود، اما همچنین جهت بهبود عملکرد پا نیز می تواند به کار گرفته شود. فقط شما نیاز به یک آینه بزرگتر خواهید داشت.
• فراموشی یک طرفه (hemineglect) می تواند بهبود یابد. بعضی ها معتقدند که آینه درمانی ممکن است به بهبودی فراموشی بینایی یا فراموشی یک طرفه (hemineglect) در بیماران سکته مغزی کمک نماید. شواهد بالینی برای این عقیده نا کافی هستند.
• درد بعد از سکته می تواند بهبود یابد. یک مطالعه پی برده است که آینه درمانی به بهبود درد بعد از سکته در یک بیمار ۵ سال بعد از سکته از نوع تالامیک(thalamic) کمک می کند. البته این مطالعه در مقیاس کوچک بوده و تحقیقات بیشتری در این مورد نیازاست .
• درمان با ریسک پایین می باشد. آینه درمانی یک روش بسیار ایمن و مقرون به صرفه محسوب می شود که به سادگی با کمک یک آینه روی میزی و تمرینات آرام انجام می شود (که به زودی در مورد چگونگی انجام آن توضیح می دهیم.)

   با وجود این همه مزیت، جای تعجب ندارد که آینه درمانی به سرعت در تمامی کلینیک های سکته مغزی محبوبیت پیدا کرده است.

یکی از مهمترین مزایای آینه درمانی اینست که شما می توانید ان را با یا بدون کمک درمانگر انجام دهید. اگرچه بهترین حالت شروع این تکنیک همراه با یک درمانگر می باشد اما آینه درمانی جهت انجام دادن به تنهایی نیز ایمن می باشد.

در ادامه، چگونگی انجام این روش را به شما نشان می دهیم

چکیده مطلب آینه درمانی به بیماران سکته مغزی جهت فائق آمدن بر فلج دست و بازو می تواند کمک نماید البته مزایای بسیار دیگری نیز دارد.

چگونه باید آینه درمانی را برای بهبود سکته مغزی انجام داد؟

جهت توضیح نحوه انجام آینه درمانی، ما چگونگی استفاده از آن را برای توانبخشی دست شرح خواهیم داد. شما جهت کار بر روی بازو یا پای خود، تنها نیاز به تطبیق پروتکل برای آن عضو دارید.

مراحل انجام آینه درمانی در ادامه بیان می گردد:

1. یک آینه روی میزی جلوی دست و بازوی آسیب دیده خود قرار دهید.
2. نگاه کردن به آینه به عنوان یک پنجره (به جای انعکاس آینه)، می تواند سودمند باشد. این تفکر می تواند کمک بیشتری برای حقه زدن به مغز شما کرده که تصور نماید شما در حال تماشای سمت آسیب دیده خود هستید.(هر چند که انعکاس سمت سالم خود را می بینید)
3. سپس تمرینات توانبخشی دست را به سادگی با دست سمت غیر مبتلا تمرین کنید. بعضی از این تمرینات مثل لمس کردن نوک انگشتان دست با انگشت شست و یا بالا و پایین چرخاندن ساعد می باشد.
4. این تمرینات را به مدت حداقل ۱۰ دقیقه انجام دهید و با بهبود درمان تا جلسات نیم ساعته پیشرفت کنید.  

   ذکر این نکته حائز اهمیت است انجام تمرینات آینه درمانی باید به صورت هدفمند و مکرر باشد. نوروپلاستیسیتی با تکرار فعال می شود. با انجام هر چه بیشتر تمرینات آینه درمانی، مغز شما خود را بیشتر بازیابی خواهد نمود.

چکیده مطلب انجام تمرینات آینه درمانی بر پایه تداوم و تکرار، به مغز در جهت بازیابی خود کمک نموده و به طور چشمگیری عملکرد دست را بهبود خواهد بخشید.

این درمان را حداقل یک جلسه با کمک یک درمانگر تمرین کنید تا آن را جهت انجام در منزل یاد بگیرید. سپس آن را به مدت حداقل ۱۰ دقیقه هر روز انجام دهید. تداوم و تکرار کلید فعال سازی نوروپلاستیسیتی بعد از سکته مغزی هستند. موفق باشید!   

درمان توانبخشی بیماران سکته مغزی با بهترین کیفیت در مرکز توانبخشی ماهان صورت می پذیرد.

تلفن های تماس جهت رزرو نوبت :

۶۶۶۳۴۴۰۹ – ۶۶۶۵۹۷۴۰ – ۰۹۱۹۷۰۶۱۷۹۰ – ۰۹۳۰۷۰۵۹۸۱۲